کارشناسان اقتصادی معتقد هستند، طرح تسهیل کسب و کار، سبب افزایش رانت خواهد شد، در واقع، این تصمیم‌ها و اقدامات به دلیل رعایت نشدن سیکل اداری و قانونمندی باعث احیا کردن امضاهای طلایی می‌شود که موجبات رانت و سودجویی را فراهم می‌کند.
به گزارش کاسپین24 | اواخر شهریور بود که نمایندگان مجلس شورای اسلامی با کلیات طرح تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار با ۲۰۳ رأی موافق، ۲۷ رأی مخالف و ۱۱ رأی ممتنع از مجموع ۲۰۳ نماینده حاضر در جلسه موافقت کردند. در این طرح دولت ملزم شده تا به افراد متقاضی بعد از بارگذاری همه مدارک در سامانه به طور خودکار و پس از مدت ۳ روز شناسه یکتا اعطا کند. در حقیقت اشخاص حقیقی و حقوقی دارای این شناسه قادر به فعالیت تولیدی کسب و کار خواهند بود و صدور شناسه یکتا همان صدور مجوز قلمداد می شود.
ناگفته نماند این طرح برای صدور مجوز «کسب و کارهای ثبت محور» قابل اجراست و مجوز «کسب و کارهای تاییدمحور» که فعالیتی مرتبط با امنیت ملی، بهداشت عمومی و اجتماعی و سلامت و یا محیط زیست داشته و آنرا تحت تأثیر قرار می‌دهند باید سیکل اخذ مجوز را کماکان دنبال کنند.
مطرح شدن این موضوع از سوی مجلس بازتاب‌های گوناگونی را در فضای مجازی و حقیقی به دنبال داشت، گروهی که در خیل موافقان قرار دارند معتقدند این طرح مباحث شروع کسب و کار را تسهیل کرده و باعث رونق تولید در کشور خواهد شد اما تعداد مخالفان طرح هم کم نیستند، برخی اقتصاددان و بسیاری نیز از وکلای قضایی کشورند که می گویند این طرح مباحث قانونی و نظارتی را زیر سوال برده و ضمن غیرکارشناسانه بودن تبعات حقوقی ایجاد خواهد کرد.
اما یک کارشناس و دکترای اقتصاد کشاورزی گرایش سیاست و توسعه می گوید: این طرح در قالب شعار سال و مبحث مانع زدایی مطرح شد اما سوال اینجاست که آیا نباید ابتدا زیرساخت های طرح آماده باشد تا طرح قابلیت اجرا پیدا کند، به عنوان مثال تاکنون چندین بار اعلام کردند که استعلام های موازی اخذ نشود و استعلام یک دستگاه مورد قبول تمامی دستگاه هاست، اما آیا در عمل این مهم امکان پذیر شد، وقتی ما مقدماتی ترین اقدامات را مهیا نکردیم ولو اخذ مجوز هم تسهیل شود آیا در اجرا مشکل نخواهیم داشت.
مهدی بشارتده سلوطی در گفت و گو با ایسنا به تشریح طرح گسترش بنگاه های کوچک و متوسط زودبازده یا (SME) پرداخت و گفت: طرح های زودبازده الگویی بود که در دنیا جواب داد، اقتصاد آمریکا از همین صنایع کوچک زودبازده بود که توانست به اقتصاد بزرگ و پرقدرتی بدل شود، چین اگر الان به قدرت برتر اقتصادی تبدیل شده از همین راه بوده، این مدل، نمونه بسیار خوبی است به شرطی که اجرای درستی داشته باشد.
بشارتده با اشاره به اینکه در ایران طرح‌های زودبازده کپی مدل بود اما روی نحوه اجرا و نظارت ها بررسی نشد و این مدل جهانی در ایران با شکست مواجه شد، خاطرنشان کرد: تمام مشکل کشور ما اینجاست که در کشور ما یک وارد کننده ۴ مجوز نیاز دارد اما یک تولیدکننده ۴۰ مجوز، موضوع اصلی باید حل شود.
وی با ذکر مثالی در نحوه صدور مجوزها در کشور اظهار کرد: نقطه UTM زمین مکانی ثابت است، وقتی در استعلام نقطه UTM آورده شد تمام دستگاه ها باید از آن تبعیت کنند اما هنگام اخذ مجوز هر دستگاه کارشناس خاص خود را برای ارزیابی داشته و تقاضای نقشه مجدد و بازدید میدانی دارد، وقتی ۶ دستگاه برای یک قاعده اصلی و کلی، نیاز به ۶ بار کارشناسی مجدد دارند آیا نمی توان یک کارشناسی را به باقی دستگاه های تعمیم داد.
استاد دانشگاه علم و فناوری مازندارن با ابراز تاسف از گام های دولت و مجلس به سمت حرکات پوپولیستی تصریح کرد: چرا مسئولان گمان می کنند که با حرکات نمایشی و احساسی مشکلات حل خواهد شد؛ متاسفانه راه حل ها را درست انتخاب نکردیم و در عوض خواهان حل مشکلات، کمبود و کاستی ها با حرکات پوپولیستی هستیم که این حرکات باعث شده از اصل موضوع غافل شویم.
بشارتده لازمه سهولت تسهیل کسب و کار را احیای «سامانه پنجره واحد» معرفی کرد و افزود: در این سامانه دستگاه های اجرایی مکلف شدند تا استعلام ها را از طریق اتوماسیون و ارتباط بین یکدیگر مهیا کنند. اگر این سامانه که توسط دولت راه اندازی شده بود مجددا احیا شود، در کمترین زمان ممکن استعلام ها برای اخد مجوز دریافت شده و دیگر نیازی به طرح تسهیل وجود نخواهد داشت.
وی اقداماتی که برای مجوزها در طرح تسهیل کسب و کار عنوان شده است را سبب افزایش رانت دانست و تصریح کرد: این تصمیمات و اقدامات به دلیل عدم رعایت سیکل اداری و قانونمندی باعث احیا کردن امضاهای طلایی می شود که موجبات رانت و سودجویی را فراهم می کند.
منبع : ایسنا
