رسانه ملی بجای دلخوش بودن به فکاهی های کم محتوا با تکیه بر سند تحول و با تولید برنامه های فاخر در حال پوست اندازی و خانه تکانی های اساسی است.
کسی تردید ندارد که عصاره فضائل علمی و تجربی و تحلیلی و خلاقیتی تیم مدیریتی امروز رسانه ملی، قطع یقین همین سند تحول است و در ارزش گذاری این سند مهم، نمی توان در چنبره ی لغات و جمله بندی های زیبای آن، حیرت زده به تماشا نشست و به تناسب میزان انتظار مدیران بالادستی رسانه ملی به ستایش پرداخت و به به و چه چه گفت، بلکه باید سنگ محکی گذاشت و در میدان عمل وزن این سند را سنجید!
در برهان خلف مسائل برعکس روشهای جاری حل مسئله، حل می شوند و اینجا هم می توان از همان قاعده بهره گرفت، یعنی بجای آنکه با عینک سند تحول، به تولیدات رسانه نگاه کنیم، شاید بهتر باشد از منظر تولیدات رسانه ملی به میزان فائده مندی و تأثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم سند تحول بپردازیم.
برای سهولت هر چه بیشتر توزین سند تحول، به ارزیابی و تجزیه و تحلیل چند تولید فاخر رسانه ملی از جمله دو سریال ارزشمند آتش و باد و گیلدخت و نیز برنامه قرآنی و رمضانی محفل که مورد استقبال کثیری از مردم قرار گرفته می پردازیم.
سریال آتش و باد
جان مایه این سریال تاریخی که با دو برش شامل برش نظام ارباب و رعیتی زمان قاجار و نیز جغرافیای ولایت فارس ساخته شد، پردازش هنری و داستانی یک نوع از ظلم و ستم رایج در پیشینه حاکمیتی ایران قدیم از جانب رژیم حاکم قاجاریه، والیان ولایات و خوانین منطقه اعم از ایلخان ها و خوانین تحت امر آنهاست.
این سریال که مربوط به ایام پیدایش و شکل گیری جنبش مشروطه و ابلاغ قانون آن از سوی مظفرالدین شاه قاجار است، تصویری از شیوه های تصمیم سازی حاکمیتی، زوایای نگاه آنها، نفاق، مکر و حیله گری، تسویه حسابهای خونین، ظلم مضاعف نسبت به مردم که رعایای آنها محسوب می شدند، میزان نفوذ و نقش آفرینی های انگلیسیها، شجاعت پیشگی و روحیه بیگانه ستیزی عشایر، میزان تأثیرگذاری قشر زنان در تاریخ گذشته کشور، میزان مدنیت جامعه ما و دهها عنوان ریز و درشت دیگر ارائه می کند که کمترین اثرگذاری آن خنثی سازی نگاهی است که رسانه های بیگانه و معاندان در تکاپوی بَزک کردن رژیم های ظالم گذشته هستند.
این سریال همزمان هم برای ارزیابی میزان بیداری مردم و اقشار مختلف اعم از زنان، جوانان، هنرمندان، ورزشکاران و... و هم برای سنجش حکمرانی گذشته با کیفیت حکمرانی نظام سیاسی کنونی که متأثر از آموزه های دینی انجام می پذیرد، مفید است.
سریال آتش و باد برای احیاء و تقویت غیرت ملی، تفاوت گذاری بین رفتار جوانمردانه بهادرها و نیز منش نامردی فتح الله ها و قوام ها و سایر نقش آفرینها بسیار خوب عمل کرده و اتفاق دیگری را هم رقم می زند و آن نمایش تفاوت محسوس میزان و نوع مشارکت روشنفکران، بازاریان و اقشار پائین دست جامعه در جنبش های سیاسی و اجتماعی است.
آموزه های این سریال به اندازه ای زیاد و عمیق هستند که ثبت یکایک آنها برای تقویت حافظه تاریخی و افکار عمومی اقشاری که تاریخ نمی خوانند و نمی دانند و همواره تحت بمباران رسانه ای بیگانگان قرار داشته و در اثر همین القائات، به ارزیابی عصر حاکمیتی نظام جمهوری اسلامی می پردازند موثر است.
سریال گیلدخت
سریال فاخر و تاریخ پیمای دیگری که باز هم مربوط به عصر قاجار و اتفاقا زمان مظفرالدین شاه است و البته برش جغرافیایی گیلان زمین را برگزیده، سریال جذاب و پرمخاطب گیلدخت است.
این سریال، علاوه بر نمایش ظلم و مفسده ها و وابستگی های خارجی رژیم قاجاری و رقابت های کثیف در جنگ قدرت بی پایان، شجاعت و غیرت و همت مردمی را از گذشته به نمایش گذاشته که انصافا در یکایک دیالوگها و روایتها، قدرت فرهنگ سازی خود را به رخ متصدیان امور فرهنگی کشیده و تداعی کامل مسئولیت پذیری همه اقشار مردم در مقابله با ظلم مشهودی است که از جانب کاخ نشینان و شاهزادگان قدرت طلب اعمال می شود.
نکته بارز این سریال، تحول پذیری های شخصیت های نه چندان محبوب گذشته از جمله تقی خان و گلنار است که طی آن لذت مردمی بودن و برخوردارشدن از حمایت اقشار مختلف مردم را درک کرده و قدردان شده اند که این امر برگ برنده نظام مردمی جمهوری اسلامی است که حتی در بحرانی ترین شرایط تحمیلی از سوی بیگانگان و معاندان، شاهد گسترده ترین حضور مردم در صحنه از جمله در راهپیمایی های روزهای ۲۲ بهمن و قدس و لبیک مکرر به فراخوان های متعدد نظام بوده است.
گیلدخت اگر چه با تم عشق و عاشقی نیز آمیخته است، اما مبلغ فرهنگ ازدواج و وصال شرعی و حجاب و عفاف است که باز هم در آشفته بازار فرهنگی و اجتماعی امروز، الگوسازی می کند.
در سریال گیلدخت، با نوع اندیشه های مبارزاتی اسماعیل، قیام میرزا کوچک خان جنگلی هم قابل تداعی است و این نشان می دهد که در مبارزه فراگیر علیه ظلم و ستم، ملت ما علاوه براندیشه های دینی و روحیات ظلم ستیزی، به الگوهای بزرگی که از قابلیت های اقلیمی نیزبهره برداری کرده اند، توجه ویژه داشته و از همه گزینه ها استفاده می کنند.
برنامه محفل
باید بپذیریم که برنامه قرآنی و رمضانی محفل، جامع ترین و جذاب ترین برنامه سازی مذهبی از ابتدا تا اکنون بوده و بزرگترین سند صحت این ادعا، آمار استثنایی استقبال مردم از این برنامه از اول ماه رمضان تا سی امین روز آن است.
برنامه ای با حضور کارشناسان و داوران بین المللی، اساتید بین المللی، قاریان بین المللی، چهره های مردم پسند، کشف استثناءها، هماهنگی های شگفتانه و دهها گزینه قابل ستایش دیگر و مهمتر از همه خارج کردن عرفی برنامه های رمضانی از سیطره غم و اندوه و رخوت و کسالت و تولد برنامه ای با ماهیت نشاط انگیزی، جوان پسندی، استانداردهای برنامه سازی معنوی و مطابق با الگوهای برنامه سازی امروز جهان اسلام که حقیقتا فاخر، ماندگار و دلپذیر و نو بود.
در برنامه محفل به افکار عمومی گفته شد که می توان با حفظ معارف قرآنی و رمضانی، ضیافتی نشاط انگیز را برای مردم برپا کرد.
البته چون مجال کوتاه است، از تطویل کلام می کاهم و به ذکر همین نکته بسنده می کنم که آثار سند تحول در کیفیت افزایی به محصولات، مشاهده شده و قطعا در آینده شاهد اتفاقات بزرگتر و برنامه ها و محصولات عالی تر بوده و رسانه ملی بجای توقف و درجازدن های کلامی و دلخوش بودن به فکاهی های کم محتوا و یا حتی لودگی، در حال پوست اندازی و خانه تکانی های اساسی است.
سند تحول علاوه بر تغییر زوایای نگاه تاریخی نویسندگان و گزارشگران و برنامه سازان، تفاوت نگاه به مسائل جاری جامعه را نیز ایجاد کرده و بجای نگاه تقلیدی و تلقینی گذشته که عمدتا” نتیجه تأثیرپذیری از شبکه های ماهواره ای و اجتماعی و یا فضای مجازی بوده، امروز شاهد نگاهی عمیق تر، برداشتی جامع تر، پردازشی وسیع تر و تولیدی واقعی تر بوده و شعارزدگی ها جایشان را به شعورمحوری ها داده و میزان اثرگذاری برنامه ها مخصوصا” در مخاطبان نوجوان و جوان کاملا” محسوس و ملموس است.
در پایان تأکید می کنم که رسانه ملی در روند رو به رشد و تحول انگیزی خویش، سوار بر سفینه سند تحول، در فضای فکری مخاطبان اوج خواهد گرفت و ضمن زدایش فرهنگ وارداتی گذشته، والایش فرهنگی و برنامه سازی نوینی را متجلی خواهد کرد.
یادداشت از دکتر هادی ابراهیمی عضو هیئت علمی دانشگاه
منبع :باشگاه خبرنگاران
