به واسطه دوران قرنطینه همه چیز را به صورت مجازی تجربه کردیم؛ کلاس‌های مجازی ، مداحی مجازی، آخرین دستاوردنیز ختم‌های آنلاین است که به جرات می‌توان گفت یکی از حرکت‌های مورد نیاز بوده است.
به گزارش کاسپین24| ویروس کرونا در بسیاری از ابعاد زندگی ما تغییر و تحول زیادی ایجاد کرده، یکی از این تحولات نوع سوگواری برای از دست رفتن عزیزانمان است؛ کاری که با توجه به فرهنگ ما ایرانی‌ها این روزها کمی دشواری برایمان به وجود آورده است.
این روزها به خاطر ویروس کرونا قبرستان های کشور خلوت ترین روزهای خود را پشت سر می گذراند؛ این البته به معنای کاهش تعداد افراد فوت شده در کشور نیست.
از قضا به خاطر شیوع ویروس کرونا تعداد فوتی ها بیشتر هم شده است، با این وجود به خاطر لزوم فاصله گذاری عملا مراسم های تشییع در قبرستان ها برگزار نشده است.
در فضای خالی برگزاری مراسم عزاداری به شکل سنتی، شاهد اجرای این برنامه‌ها در بستر فضای مجازی هستیم، افراد بر اساس طبقه، قومیت، فرهنگ و یا سطح تحصیلات، گروه‌هایی را در فضای مجازی شکل می‌دهند. "سوگ‌یاد"، "یادبود"، "گرامی‌داشت" و یا هر نام دیگری که بر این گروه‌ها گذاشته شود، هدف یکی است؛ چه دعا و قرآن بخوانند و یا خاطرات فرد فوت شده را بیان کنند.
در این شرایط بسیاری از کسانی که عزیزان خود را از دست داده اند به برگزاری ختم آنلاین روی آورده اند؛ برخی برای اینکه بستری برای تسلیت افراد به خانواده متوفی ایجاد کنند گروهی مجازی در تلگرام و یا واتس اپ به نام آن مرحوم ایجاد کرده و دوست و آشنا با عضویت در گروه به این افراد تسلیت می گویند، لایوهای اینستاگرام هم در این شرایط به بستر مناسبی برای برگزاری ختم آنلاین تبدیل شده است.
به عقیده روانشناسان از آنجایی که هیجانات دردناک باید توسط روان انسان حل و فصل شود در صورتی که شرایط هضم این هیجانات فراهم نباشد زمینه برای سوگ پیچیده یا ابراز نشده فراهم خواهد شد.
حال که اصل فاصله گذاری فیزیکی که امروز به اشتباه با عنوان فاصله گذاری اجتماعی از آن یاد می‌شود، امکان برگزاری مراسم سوگواری معمول و جمع شدن افراد دوستان و نزدیکان را از بین برده است؛ مابا سوگوارانی مواجه‌هستیم که هنوز واقعیت از دست دادن عزیزانشان را نپذیرفته‌اند و فرصت رویارویی با احساسات خود را کسب نکرده‌اند، علاوه بر پذیرش سخت مرگ ناگهانی عزیزان عدم برگزاری مراسم سوگواری سرکوب احساسات را به همراه دارد.
ابراهیم یک فریدونکناری است، جوانش را دو ماه پیش، در تصادف از دست داده است، می گوید مگر "کرونا" جان فرزندمان را گرفته که برایش مراسم عزا برگزار نکنیم؟ فرزندم جوان بود و برگزاری مراسم ختم کمترین حقی بود که بر گردن ما داشت!
مهیا کردن شرایطی برای حمایت‌های روانی، اجتماعی و دوستانه از خانواده متوفی به صورت آنلاین توسط کانال‌های مجازی در این دوران امری لازم است زیرا برگزاری آداب سوگ حتی به صورت مجازی، شوک از دست دادن عزیزان را کاهش می‌دهد چرا که در مراسم سوگواری افراد سوگوار از حمایت عاطفی نزدیکان خود برخوردار می‌شوند، هرچند برخی نیز وجود دارند که نتوانسته اند با این شرایط کنار بیایند.
به عقیده کارشناسان استفاده خانواده‌های متوفی از امکانات و ارتباطات مجازی در قالب صوتی و تصویری با اقوام و آشنایان به صورت روزانه، نوشتن افکار و احساسات مختلف در مورد فرد از دست رفته و خاطرات او در کنار تمرین‌های آرام‌سازی در تسهیل روند سوگواری کمک کننده است.
محمد یک شهروند ساروی است که در این زمینه می‌گوید، در آغاز شیوع کرونا پس از درگذشت یکی از اقوام، به صورت مجازی و تلفنی به خانواده بازماندگان تسلیت گفتیم اما بعدها متوجه ناراحتی این خانواده از خود شدیم.
وی ادامه داد که هنوز در میان بسیاری از مردم، این نوع مراسم جا نیفتاده است و امروز که دیگر، بسیاری از افرادی که عزیز خود را از دست می دهند با تغییر سبک برگزاری مراسم ختم، یاد فرد فوت شده را گرامی می‌دارند به طوری که چندین صندلی با فاصله دو متر از هر طرف، مزار فرد چیده و مراسم ختم برگزار می شود.
زهرا یک بانوی نوری است، می گوید درست است که کرونا مانع برگزاری مراسم ختم، با کیفیت گذشته می‌شود اما مگر می شود مراسم ختم برای عزیزانمان نگیریم، در هنگام غسل و دفن که نمی توانستیم به عزیز مرحوم‌مان نزدیک شویم، لااقل در مراسم عزاداری وی، سنگ تمام بگذاریم تا روحش شاد شود.
محمدزمان، یک شهروند بابلسری است که تمامی مخارج مراسم ختم برادرش که کرونا جان وی را گرفت، را به نیازمندان اهدا کرد، وی گفته که هدف از این کار، در کنار رعایت پروتکل های بهداشتی، ترویج کمک به نیازمندان در این روزهایی است که بسیاری از افراد آسیب شغلی دیده‌اند.
وی ادامه داد که، ممکن بود با برگزاری مراسم، در هفته های آینده برای عده ای دیگر مراسم عزاداری برگزار می شد و آن وقت نمی توانستیم خود را ببخشیم.
شاید مراسم ختم آنلاین، هیچ وقت جای مراسم حقیقی ترحیم را نگیرد، شاید هیچ وقت پیام‌هایی که برای عرض تسلیت ارسال می‌شود جای یک لحظه در آغوش گرفتن دوست و تسلا دادن را نگیرد؛ اما در این شرایطی که به وجود آمده است و فاصله گذاری اجتماعی که سبب فاصله گیری های شاید چند صد کیلومتری هم شده است، مراسم ختم آنلاین بهترین راهی است که می‌تواند اندکی به دل بازماندگان تازه سفر کرده التیام بدهد.
منبع:ایسنا
