شعله شوق بچه‌ها را خاموش نکنید

«بچه‌م هیچ برنامه‌ای برای آینده‌ش نداره.»، «نه درس می‌خونه، نه دنبال حرفه می‌ره فقط با دوستاش وقت می‌گذرونه»، «از صبح تا شب تو اتاقشه مشغول فیلم دیدن، خیلی نگرانشم» این‌ها بخشی از نگرانی‌های پدر و مادرهایی است که بچه‌هایی معلق و بلاتکلیف دارند که انگیز و ایده‌ای برای آینده خود ندارند. این وضعیت را می‌توان با واژه NEET تعریف کرد. این کلمه اولین‌بار در سال ۱۹۹۹ به‌طور رسمی مطرح شد. این شاخص که مختصر واژگان «Not in Employment, Education or Training» بوده، روایتگر وضعیت جوانان در سن ۱۵ تا ۲۴ ساله‌ای است که نه در حال تحصیلند (ترک تحصیل کرده‌اند) نه مشغول مهارت‌آموزی و نه در جایی مشغول به‌کار هستند. این وضعیت نوجوانان بیشتر از هر کسی والدین آن‌ها را نگران می‌کند. در این مطلب راهکارهایی به پدر و مادرانی می‌دهیم که نگران این قضیه هستند.

کمالگرا نباشید

یکی از دلایل سردرگمی بچه‌ها، اتفاقا انتخاب‌های گسترده بچه‌ها و درواقع کمالگرایی پدر و مادر است. تحقیقات نشان داده، هر چه دایره انتخاب فردی گسترده باشد، نتیجه این انتخاب ناموفق‌تر خواهد بود. دقیقا کاری که برخی والدین با فرزند خود می‌کنند و او را در دریایی از کلاس‌ها و برنامه‌ها غرق می‌کنند؛ بدون اینکه خودش بخواهد یا تصمیم بگیرد. والدین اینجا به چشم دلسوزی برای فرزند خود او را درگیر کمالگرایی و آرزوهای دست‌نیافته خود می‌کنند. در این مسیر بچه‌ها هم بار عذاب وجدان رسیدن به نقطه مطلوب پدر و مادر را دارند هم با دیگرانی مقایسه می‌شود که رسیدن به آن‌ها برایش سخت و غیرممکن است. در این نقطه است که نوجوان به اصطلاح آچمز می‌شود و ترجیح بین هیچ و همه‌ای که والدین می‌خواهند، هیچ را انتخاب کنند!

بچه‌ها را سرکوب نکنید

«تو هیچی نمی‌شی» ، «تو به درد نمی‌خوری» «چقدر بی‌عرضه‌ای» کودکی که سال‌ها این جملات را می‌شنود، می‌دانید در بزرگسالی ممکن است واقعا تجلی همین جملات شود؟ طبق تحقیقات، گاهی مغز بین چیزی که باید باشد و چیزی که مدام به او تلقین می‌شود، دومی را انتخاب می‌کند. یعنی ممکن است شما فرزندی باهوش و با عرضه داشته باشید؛ اما با مدام سرزنش و سرکوب کردنش، واقعا از او یک آدم بی‌عضه بسازید. سرزنش، تحقیر، مقایسه و برچسب زدن، مخرب‌ترین رفتاری است که می‌توانید با کودک و نوجوان خودداشته باشید.

به بچه‌ها در شناخت خودشان کمک کنید

یکی از دلایل مهم نیت شدن، نشناختن خود است. بچه‌ها با بحران هویت دست و پنجه نرم می‌کنند و اصلا نمی‌دانند دقیقا چه می‌خواهند و چه باید بکنند؟ پدر و مادر باید به نوجوان خود در شناخت خود، علایقش و مهارت‌هایش کمک کنند. والدین بهتر از هر کسی می‌دانند نوجوانشان چه استعدادی دارد و به چیزهایی علاقه دارد. از تست‌های روانشناسی و مشاورهای مدرسه و معلمین می‌توانید کمک بگیرید و بچه‌ها را در مسیر یادگیری قرار بدهید.

اجازه ریسک کردن بدهید

بچه‌هایی که همیشه، همه چیز را آماده دریافت کرده‌اند و برای تصمیم‌های خود زحمتی نکشیده‌اند، بیشتر به این بلاتکلیفی دچار می‌شوند. در سنین پایین، اجازه انتخاب و اشتباه به بچه‌ها بدهید. علاوه بر اشتباه، اجازه بدهید مسئولیت بپذیرند و آن را به نتیجه برسانند. برای نتیجه‌های کوچک و بزرگشان هم تشویقشان کنید. اجازه بدهید نتیجه تلاششان را ببینند. اینکه تلاش کردن و تصمیم گرفتن و ساختن امکان‌پذیر است.

چراغ شوقشان را روشن کنید!

یکی از دلایل مهم نیت شدن بچه‌ها، ناامیدی نسبت به آینده است. بعضی از بچه‌‌ها به جای تلاش کردن برای آینده نامعلوم، ترجیح می‌دهند خوش باشند و فقط در لحظه زندگی کنند. بچه‌هایی که نسبت به آینده خود، کشور خوشبین نیستن، بیشتر در معرض این کرخت شدن قرار دارند. آرمان و آرزو، مثل سوخت برای انگیزه و کار به حساب می‌آید. مدام حرف از ناامیدی و تورم و اوضاع سخت، بچه‌ها را سرخورده و ناامید می‌کند؛ پس اول از همه مراقب این ترکش‌های کلامی خود باشید. در مرحله بعد پیشرفت‌های کشور را به بچه‌ها نشان بدهید و درباره آن‌ها حرف بزنید. با نوجوان خود درباره آرمان داشتن حرف بزنید. از آرمان‌های دوران کودکی خود حرف بزنید. نمونه‌های موفق را به بچه‌ها نشان بدهید که خیال نکنند درس خواندن و حرفه‌آموزی هیچ فایده‌ای ندارد. خودتان امیدوار باشید و شوق به آینده داشته باشید تا چرا شوق فرزندتان هم روشن بماند.

منبع : تبیان