طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، سلامت روان عبارت است از: «حالتی از رفاه که در آن فرد توانایی‌های خود را درک می‌کند، می‌تواند با استرس‌های عادی زندگی کنار بیاید، کار مولد و ثمربخش داشته و قادر به انجام آن باشد و نیز بتواند به جامعه خود خدمت کند.» سلامت روان با شادی متفاوت است که در تعریف به آن اشاره نشده است. کارول ریف سلامت روان را فراتر از شادی می‌داند: سلامت روان چیزی بیش از نبودِ بیماری روانی است.
به گزارش کاسپین24 | آگاهی ما از اهمیت درمان بیماری‌های روانی افزایش یافته و انگ‌زدن‌ها در پیگیری روان‌درمانی کاهش یافته است؛ اما حداقل از برخی جهات به نظر می‌رسد این باور وجود دارد که نداشتن بیماری روانی معادل سلامت روان است. شاید شما هم همین‌طور فکر می‌کنید. ولی صبر کنید! همان‌طور که نداشتن بیماری جسمی به این معنی نیست که بدن شما در اوج سلامتی است، نداشتن بیماری روانی نیز به این معنا نیست که از نظر روانی خوب هستید.
بسیاری افراد هستند که علائم بیماری روان را ندارند؛ اما ممکن است افسردگی یا اضطراب بالینی داشته باشند یا از زندگی خود لذت نمی برند یا احساس رضایت نمی‌کنند. بسیاری از ما بیش‌ازحد دچار استرس، ترس، ناراضی هستیم و احساس بی‌حسی، بی‌حوصلگی و تنهایی می‌کنیم که نمی‌توانیم به حالت‌های رضایت و احساس لذت در زندگی برسیم. ممکن است احساساتی را تجربه کنیم که عملکرد ما را در بخش‌های مهم زندگی‌مان مسدود می‌کنند یا شاید ارتباط نزدیکی که می‌خواهیم، نمی‌توانیم برقرار کنیم. این موقعیت‌ها آشناست؟ برای برخی، این ویژگی‌ها ممکن است پیش‌ساز بیماری روانی باشند یا حتی شاید مزمن و ایستا باشند و مانعی برای زندگی ایدئال باشند. سلامت روان ما ممکن است ضعیف یا متوسط باشد و در حد مطلوب یا در محدوده سلامت روان نباشد. برای درک بهتر سلامت روان یا نبود سلامت روان، باید ببینیم آیا یکی از این موارد درباره ما صادق است؟
. فعالیت‌هایی وجود دارد که دوست دارم انجام بدهم؛ اما به‌خاطر ترس از شکست یا نداشتن اعتماد‌به‌نفس، آن‌ها را انجام نمی‌دهم.
سلامت روان بر عملکرد کلی، حتی برای کسانی که ورزشکاران برتر و در سایر حرفه‌ها هستند و همچنین بر سلامت جسمی و کیفیت زندگی تأثیر می‌گذارد. کار روی سلامت روان فقط برای مبتلایان به بیماری روانی نیست. درمانگران می‌توانند به شخصی‌سازی یک برنامه سلامت روان به افراد کمک کنند
· در یک روند تکراری روزمره گیر افتاده‌ام که به نظرم کمی کسل‌کننده است.
· فارغ از اینکه چند نفر در کنارم هستند، در طول روز احساس تنهایی می‌کنم.
· کنجکاوی و هیجانِ زندگی را از دست داده‌ام. هر روز همین حس را دارم.
· ترس‌ها و آگاهی‌هایم مانع رشد و موفقیتم می‌شود.
· دوست و رفیق دارم؛ اما روابط صمیمی و نزدیکی ندارم که بتوانم در آن عمیق‌ترین افکار و احساسات خودم را به اشتراک بگذارم.
اگر هر یک از این جملات درباره شما درست است، به خواندن ادامه دهید.
نگاهی دقیق‌تر به سلامت روان
سازگاری و کنارآمدن خوب، معمولاً بخشی از سلامت روانی است. شاید خوب‌کنارآمدن را نوعی توانایی برای گذران روزهای دشوار ببینید. مطمئناً، این سطح مهمی از مقابله است؛ اما آیا کنارآمدن شما می‌تواند چیزی فراتر و گسترده‌تر از آن باشد؟ به نظر می‌رسد زندگی بارها و بارها سختی‌هایی را فراهم می‌کند. بنابراین یادگرفتن پیشرفت به‌جای آنکه تحت تأثیر استرس‌های واردشده قرار بگیرید، راه سالم‌تری برای پشت‌سرگذاشتن شرایط سخت است. علاوه بر مقابله خوب، سایر مؤلفه‌های سلامت روانی در پژوهشی که کارول ریف انجام داد، در ادامه می‌آید که بر بهزیستی روان‌شناختی تمرکز دارد. جدول زیر شش عاملی را فهرست می‌کند که او در بهزیستی مهم می‌داند و از تحقیقات اوست. شما چگونه به خودتان نمره می‌دهید؟
خودمختاری
نمرات بالا نشان می‌دهد که پاسخ‌دهنده مستقل است و رفتار خود را مستقل از فشارهای اجتماعی تنظیم می‌کند. یک جمله مثال برای این معیار این است که «من به نظرات خود اطمینان دارم؛ حتی اگر مخالف اجماع عمومی باشد.»
تسلط بر محیط
نمرات بالا نشان می‌دهد که پاسخ‌دهنده از فرصت‌ها استفاده مؤثر می‌کند و در مدیریت عوامل و فعالیت‌های محیطی از جمله مدیریت امور روزمره و ایجاد موقعیت‌هایی برای رفع نیازهای شخصی، احساس تسلط دارد. یک جمله مثال برای این معیار این است: «به‌طور کلی، احساس می‌کنم مسئول موقعیتی هستم که در آن زندگی می‌کنم.»
رشد شخصی
نمرات بالا نشان می‌دهد که پاسخ‌دهنده به رشد خود ادامه می‌دهد؛ از تجربیات جدید استقبال می‌کند و بهبود رفتار و خود را در طول زمان تشخیص می‌دهد. مثلاً «من فکر می‌کنم مهم است تجربیات جدیدی داشته باشید تا نحوه تفکر شما درباره خود و جهان را به چالش بکشد.»
روابط مثبت با دیگران
نمرات بالا نشان‌دهنده مشارکت پاسخ‌دهنده در روابط معنادار با دیگران است که شامل همدلی متقابل، صمیمیت و محبت است. مثال برای این معیار این است که «مردم من را به‌عنوان فردی که می‌خواهم وقتم را با دیگران سهیم شوم، توصیف می‌کنند.»
هدف در زندگی
نمرات بالا نشان‌دهنده جهت‌گیری قوی پاسخ‌دهنده و اعتقاد به معناداربودن زندگی است. مثلاً «بعضی از مردم بی‌هدف در زندگی سرگردان هستند؛ اما من یکی از آن‌ها نیستم.»
پذیرش خود
نمرات بالا نشان‌دهنده نگرش مثبت پاسخ‌دهنده به خود است. مثال خوبی که برای این گزینه وجود دارد، این است: «من بیشتر جنبه‌های شخصیتم را دوست دارم.»
آیا سلامت روانی مهم است؟
نشان داده شده است که سلامت روان بر عملکرد کلی، حتی برای کسانی که ورزشکاران برتر و در سایر حرفه‌ها هستند و همچنین بر سلامت جسمی و کیفیت زندگی تأثیر می‌گذارد. توسعه سلامت روانی فرد می‌تواند تفاوت درخور توجهی در سلامت کلی، عملکرد و احساس رفاه و رضایت در او ایجاد کند. کار روی سلامت روان فقط برای مبتلایان به بیماری روانی نیست. درمانگران می‌توانند به شخصی‌سازی یک برنامه سلامت روان به افراد کمک کنند.
منبع : تبیان
